اوکراین پس از روسیه بزرگ‌ترین کشور بلوک شرق محسوب می‌شود و دانشگاه‌های آن از نظر علمی دارای اعتبار خاصی در سطح اروپا و جهان هستند. تحصیل در این کشور از نظر علمی و انتفاعی در سطح قابل قبولی قرار دارد و و برای آموزش از زبان‌های روسی، اوکراینی، انگلیسی و فرانسوی (رشته‌های پزشکی) استفاده می‌شود.

چگونگی نظام آموزشی و مدت هر مقطع تحصیلی

تحصیلات‌ پیش‌ از دانشگاه‌

دوره آموزش ابتدایی در کشور اوکراین ۹ سال به طول می‌انجامد. دانش‌آموزان سپس می‌توانند در دبیرستان‌های متوسطه به مدت سه سال تحصیلات خود را ادامه دهند و دیپلم دبیرستان دریافت نمایند یا در مدارس حرفه‌ای یا مؤسسات آموزشی غیر دانشگاهی به مدت سه سال ادامه تحصیل داده، دیپلم دریافت کنند. دانش‌آموختگان دبیرستان‌های متوسطه مجاز به ادامه تحصیل در مؤسسات آموزش عالی می‌شوند.

تحصیلات‌ دانشگاهی

آموزش عالی در کشور اوکراین تحت نظارت وزارت آموزش و علوم قرار دارند. در کشور اوکراین سه سطح آموزش عالی وجود دارد:

• دوره کارشناسی؛
• دوره کارشناسی ارشد و دیپلم تخصصی؛
• دوره نامزد علوم برابر با دوره Ph.D.

زبان مراکز آموزشی و دانشگاهی

بسیاری از دانشگاه های اوکراین از سال ۲۰۱۰ به بعد اغلب رشته‌ها را به زبان انگلیسی ارائه می‌کنند. فقط در رشته‌هایی مانند هنر دروس به زبان انگلیسی ارائه نمی‌شوند. در رشته‌های پزشکی نیز پزشکی عمومی، دندانپزشکی و داروسازی و دیگر رشته‌ها به انگلیسی ارائه می‌شوند. در کارشناسی ارشد و دکتری فقط ۲۰ درصد از رشته‌ها به این زبان ارائه می‌شوند. نکته قابل توجه اینکه شهریه رشته‌هایی که به زبان انگلیسی ارائه می‌شوند بین ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ دلار گران‌تر است.

شهریه دانشگاه‌های اوکراین

شهریه دانشگاه‌های اوکراین سالانه برای رشته مهندسی، علوم و رشته‌های مدیریت بین ۱۵۰۰ تا ۳۵۰۰ دلار در هر سال و بریا تحصیل در رشته‌های پزشکی بین ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ دلار است. برای ورود به دانشگاه‌های اوکراین دانشجویان باید دوره پیش دانشگاهی مخصوص اوکراین به نام «پاتفک» را بگذرانند و سپس وارد دانشگاه شوند. هزینه دوره پاتفک در دانشگاه‌های مختلف متفاوت است.

هزینه زندگی در اوکراین

تقریبا در تمایم دانشگاه‌های اوکراین خوایگاه برای دانشجویان خارجی وجود دارد و هزینه خوابگاه دانشجویی ماهیانه ۴۰ تا ۱۵۰ دلار در ماه متغیر است. هزینه اجاره یک سوئیت دانشجوئی ۳۰ تا ۷۰ متری با امکانات رفاهی و مبله دانشجوئی بسته به امکانات و فاصله با دانشگاه و موقعیت در شهر ماهیانه ۳۰۰ تا ۸۰۰ دلار است. شارژ ماهیانه شامل هزینه آب و برق و گاز و وسایل گرمائی و نظافت عمومی ساختمان (به جز تلفن و اینترنت) است که بستگی به مساحت هر آپارتمان دارد و در تابستان ۲۰ تا ۴۰ دلار و در زمستان ۳۰ تا ۵۰ دلار است.

بورسیه دانشگاه‌‌های اوکراین

بورسیه تحصیلی اوکراین نیز مانند سایر کشورهای جهان دارای شرایط و ضوابط خاصی است. در این رابطه، نخستین شرط لازم برای درخواست بورسیه دریافت ویزای تحصیلی است. دانشجوهایی که از اتباع کشورهای گرجستان، روسیه، آذربایجان، ارمنستان و ازبکستان هستند، به راحتی می‌توانند به خاک اوکراین تردد کنند. همچنین، دانشجویانی که از شهروندان کشورهای اروپای متحده، ژاپن، مقدونیه، ایسلند و آمریکا هستند، برای دریافت ویزا محدودیت زمانی ندارند؛ ولی دانشجویان سایر کشورها برای دریافت بورسیه دانشگاه‌‌های اوکراین به ویزای تحصیلی نیاز دارند.

شرایط سنی تحصیل در اوکراین

تحصیل در کشور اوکراین محدودیت سنی ندارد و متقتضیان در هر رده سنی برای تحصیلات دانشگاهی می‌توانند اقدام کنند.

بیمه تحصیلی و درمانی دانشجو در اوکراین

بیمه درمانی دانشجویی در اوکراین برای تمامی دانشجویان اجباری بوده و سالیانه ۷۰ تا ۱۰۰ دلار هزینه دارد. این بیمه شامل بیماریهای سرپایی مانند سرماخوردگی ، دارو و دندانپزشکی نمی‌شود.

ویزا و کار دانشجویی در اوکراین

دانشجویان خارجی برای تحصیل در اوکراین به دعوتنامه‌ای نیاز دارند که پذیرش آن‌ها در دانشگاه مورد نظرشان را تأیید می‌کند. متقاضیان برای دریافت دعوتنامه مذکور باید کپی گذرنامه، کپی مدرک آخرین مقطع تحصیلی و فرم تکمیل شده درخواست دعوتنامه را به مؤسسه مربوطه یا دانشگاه ارائه دهند. رسیدگی به این درخواست عموماً بین ۱۰ تا ۱۵ روز کاری زمان خواهد برد.

این دعوتنامه یک مدرک رسمی است که از آن تحت عنوان مدرک تضمین ویزا یا دعوت رسمی یاد می‌شود. ممکن است لازم باشد وزارت آموزش و علوم و ورزش و جوانان اوکراین نیز آن را تأیید کند. وزارت امور خارجه این کشور نیز به آن رسیدگی می‌کند و سفارت اوکراین نیز پیش از آنکه ویزای تحصیلی اوکراین را به متقاضی بدهد به آن نیاز خواهد داشت. دعوتنامه مذکور به مدت ۹۰ تا ۱۸۰ روز از تاریخ صدور اعتبار دارد. پس از دریافت این دعوت‌‌نامه لازم است تا متقاضی این برگه را به همراه سایر مدارک مانند فرم درخواست ویزا، گذرنامه، شناسنامه، مدارک تحصیلی، گواهی سلامت و… برای صدور ویزای تحصیلی به سفارت اوکراین ارائه کند.

شرایط کار دانشجویی

تمام دانشجویان خارجی مشغول به تحصیل در تمام دوره‌های و رشته‌های تحصیلی در اوکراین اجازه کار دانشجویی به صورت ۲۰ ساعت در هفته دارند. البته دانشجویان در آخر هفته، تعطیلات ژانویه و تابستا‌ن‌ها که دانشگاه ها تعطیل هستند اجازه کار تمام وقت را خواهند داشت. دانشجویان کارشناسی بابت هر ساعت کار دانشجویی مبلغی بین هفت تا ۱۰ دلار و کارشناسی ارشد و دکتری بین هشت تا ۱۰ دلار دریافت می‌کنند.